Op de avond dat de Zweedse Academie bekend maakte dat de Nobelprijs voor de Literatuur dat jaar aan Bob Dylan toegekend zou worden, gaf Leonard Cohen wat zijn laatste publieke optreden zou worden. Uit verschillende hoeken kwamen geluiden op dat Leonard Cohen meer aanspraak zou maken op het winnen van die Nobelprijs. Tijdens het evenement om zijn nieuwste album, You Want It Darker, te presenteren werd dan ook aan Leonard gevraagd wat hij ervan vond dat Bob Dylan als eerste songwriter de Nobelprijs voor de Literatuur won. Zonder een seconde na te hoeven denken, antwoorde hij: “alsof je de Mount Everest een medaille geeft omdat het de hoogste berg is”. Minder dan een maand na deze uitspraak overleed Leonard Cohen op 82-jarige leeftijd.
De eer van een Nobelprijs heeft hij niet meer gekregen, maar op 21 oktober 2017 bracht de Volendamse band Vast Countenance wel een muzikaal eerbetoon aan de Canadese singer-songwriter. Samen met bevriende zangers en muzikanten – waaronder Jaap Corn, Nick Schilder, Nelly en Liesbeth Zwarthoed, Dirk en Gerrit Hoogland, Sandrine Snoek, Patricia Sombroek en Jan van den Hogen die in september 2018 onverwachts overleed – brachten Vast Countenance & Friends hun show “Leonard Cohen – I’m Your Fan” op 30 december 2017 opnieuw naar het toneel. Vanaf 2018 volgden nog eens zes opvoeringen in theaters in meerdere provincies. De show in Steenwijk is opgenomen, en op 20 november 2020 kwam een live-album van die registratie uit. Sinds januari 2021 is het album ook op de bekende streaming platforms te beluisteren.
Leonard Cohen heeft bij leven 49 jaar lang muziek uitgebracht en wordt gerekend tot een van de grootste poëten in de muziek. Het album Cohen Songs & Stories geeft een selectie weer van nummers uit de eerste 25 jaar van Leonard’s carrière. Toegegeven, in die periode bracht hij zijn beste en bekendste nummers uit, maar ik vind het altijd jammer als in tribute-shows het recentere werk van muzikanten wordt genegeerd. De “I’m Your Fan”-shows van Vast Countenance & Friends zijn voor een groot deel gebaseerd op de “Came So Far for Beauty” shows in het Sydney Opera House in januari 2005 waarvan delen te zien waren in de film Leonard Cohen: I’m Your Man. Tijdens deze concerten brachten muzikanten als Martha en Rufus Wainwright, Teddy Thompson en Nick Cave een eerbetoon aan de muziek van Leonard Cohen.
Marcel Buijs was tijdens de voorstellingen van Vast Countenance & Friends spreekstalmeester. In die rol heette hij het publiek welkom en vertelde hij over het leven van Leonard Cohen om zo wat achtergrond te bieden bij de nummers die door de band gespeeld werden en die door acht vocalisten gezongen werden. Mannelijke stemmen van Nick Schilder en Johan Molenaar laten de muziek horen van een ‘jonge’ Leonard Cohen terwijl Jaap Corn de Leonard Cohen vertegenwoordigt zoals we die kennen van zijn laatste twee concert-DVD’s uit 2009 en 2014. Op die laatste DVD’s van Leonard Cohen zorgt een band van professionele musici voor een geluid dat je uit duizenden herkent als de sound van Leonard Cohen op zijn oude dag: vol van Mediterrane snaarinstrumenten en jazz-geïnspireerde orgelpartijen. Gitaristen Pascal Voorn, Jack ‘Kippie’ en Dirk Hoogland recreëren dat bandgeluid samen met toetsenist Peter Steur op fantastische wijze waardoor de latere live-periode van Leonard Cohen’s carrière ook voldoende vertegenwoordigd wordt. Meer variatie wordt bereikt door de vrouwelijke stemmen van Nancy Guijt, Anne Veerman, Sandrine Snoek en Nelly en Liesbeth Zwarthoed, waardoor Cohen Songs & Stories een zeer gevarieerde blik op de muziek van Leonard Cohen geeft. Mensen die zich nog in de muziek en het leven van deze legende willen verdiepen, kunnen met Vast Countenance & Friends op een toegankelijke manier kennismaken met zijn oeuvre.
In hetzelfde interview als waarin Leonard Cohen de uitspraak deed over Bob Dylan en de Nobelprijs, nuanceerde hij een uitspraak die hij zelf enkele dagen eerder had gedaan, over dat hij er klaar voor zou zijn om te sterven: “Ik denk dat ik een beetje heb overdreven. Ik heb altijd een neiging tot dramatiseren gehad. Ik ben van plan voor eeuwig te leven”. Leonard Cohen overleed 25 dagen later, maar zijn muziek zal voort blijven leven. Ook zonder Nobelprijs.
Bronnen
Leonard Cohen. “Leonard Cohen and Bob Dylan”, Facebook, 18 oktober 2016, 11:57. https://www.facebook.com/38026784643/photos/a.57139464643/10154674131214644. 9 januari 2021.
Leonard Cohen. “Leonard on his health and retaining constistency of quality all these years”, Facebook, 19 oktober 2016, 21:44. https://www.facebook.com/leonardcohen/videos/10154682631529644. 10 januari 2021.
Remnick, David. “Leonard Cohen Makes it Darker”, The New Yorker, 10 oktober 2016. https://www.newyorker.com/magazine/2016/10/17/leonard-cohen-makes-it-darker. 10 januari 2021.
