Agnes Van Beek, kunstdocente aan het Volendamse Don Bosco College, bespreekt in twee delen het examenwerk van haar HAVO en VWO-leerlingen in 2022, Deel II.
Donna Marie heeft in de 3e klas Kunst gekozen als examenvak omdat ze altijd al een liefde voor Kunst heeft gehad. Ze had het nodig om het te kiezen, het paste echt bij haar!
Sennah koos voor haar Literaire opdracht voor de totaal onverwachte ervaring wat geweld of een aanslag met feestvierende mensen kan doen. Duidelijk spreekt hier een gevoel van onrecht uit. Het mooie kan zomaar omslaan in wanhoop.
Ook Sam en Mathilde kozen voor het onderwerp van òf Buddha òf Moeder Aarde om hun visie op de actuele wereld te geven. De opdracht luidde (kort): “Maak een wereldverbeteraar.
De Buddha had nog een slang (het kwaad) in zijn hand, maar die is helaas stuk gegaan bij het bakken van het kleiwerk. Moeder Aarde groeit als het ware uit de grond, maar treurt!
Dit is een thema waarin de leerling een positie t.a.v. een sociaal-maatschappelijk of persoonlijk probleem dient in te nemen. Het doel is te leren een verhaal te vertellen met het gemaakte werk.
Voor de literaire opdracht koos Mathilde ook voor het klimaatprobleem. Machthebbers die het klimaatprobleem ontkennen of er niks aan willen doen. Donald Trump heeft het klimaatprobleem ontkend, Joe Biden wil het juist aanpakken. In het linker paneel gaat het over de discussie of er een probleem is, in de rechter is het al te laat en heeft discussie geen zin meer.
“De hoop is dat we beseffen dat we echt het klimaat en de wereld moeten redden, want als we dat niet doen is het straks te laat.” (M.v.P.)
Ook werd er door leerlingen onderwerpen gekozen met er een meer persoonlijke visie:
Eén leerling koos voor haar literaire opdracht om het onderwerp uiterlijke schijn te kiezen. Jezelf depressief voelen, maar vooral niets aan de buitenwereld laten merken! Geïnspireerd door de song ‘Fight song’ van Rachel Platten, een song die haar veel steun heeft geboden!
Ze koos voor de uiteindelijke tekst: “Soms zijn de sterksten onder ons de mensen die lachen door hun pijn, huilen achter gesloten deuren en een strijd leveren waarvan niemand iets weet!”
Valesca heeft door haar profiel Kunst bijna geheel in haar eigen tijd gevolgd. Ze kreeg vaak privéles voor Kunst Algemeen (het theoretische gedeelte), voor de praktijk werden de opdrachten uitgelegd en dan maakte zij het werk in tussenuren en in pauzes. Haar werk heeft er niet onder geleden, het is iedere keer weer technisch goed uitgevoerd en inhoudelijk heel diepgaand. Ik bespreek ook van Valesca twee van haar eindwerken.
Het eerste werk is een gebeeldhouwd hoofd en zeer gedetailleerd beschilderd tot een soort ideaal Barbiehoofd.
Er worden tegenwoordig veel eisen gesteld aan het mooi en perfect zijn. Veel vrouwen en mannen willen ook perfect zijn, er worden allerlei soorten make up gebruikt, of zelfs operaties en fillers om perfect te worden, maar perfectie is nooit haalbaar is de stelling van Valesca. De Barbiepop verkrijgt gaten, er komen barsten in, langzaamaan smelt ze weg. Perfect zal iemand nooit kunnen zijn!..
Voor haar literaire opdracht zocht Valesca naar veel teksten, één van de teksten is van Susan Forward: “Most adult children of toxic parents grow up feeling tremendous confusion about what love means and how it’s supposed to feel. ”
Ook ruzies tussen ouders en kinderen vormden de inspiratie voor dit werk. Er wordt een hart
gegeven, maar toch wordt er nog geschreeuwd. Rechts de bezinning, is het wel nodig in een goede kind-ouder relatie om zo te schreeuwen, had het kind wel zo zijn hart moeten geven? Of had het gewoon zo niet behoren te zijn?
In dit overzicht is een aantal beeldende werken van de huidige examenleerlingen Kunst op havo en vwo op het Don Boscocollege besproken. Veel ideeën, uitwerkingen, schetsen, zijn diepzinnig en ludiek verwerkt in de vele kunstwerken, 2- of 3-dimensionaal. De opdrachten geven de leerlingen buiten het creatief bezig zijn een kijk in hun eigen leven, een verdieping in een specifiek onderwerp en zo een verbredend inzicht op standpunten in de maatschappij. Ze leren dankzij Kunst zeker om genuanceerd en als individu te denken. Leerlingen kiezen Kunst omdat het gewoon bij ze hoort, om samen met een vriend of vriendin te kiezen, ook is een reden op de havo om wiskunde te omzeilen, maar ook puur voor en vanwege de interesse in Kunst in theorie en praktijk. Leerlingen raken geïnspireerd om Kunst in hun verdere leven een rol te laten spelen en zelfs een kunstzinnige opleiding te gaan volgen of een creatief gerelateerde opleiding. De wereld snakt naar creatieve probleemoplossende denkers, die de grote wereldvraagstukken leren op te lossen.
Deze leerlingen doen straks eindexamen kunst algemeen, het vertrouwen in een goed resultaat is er. En dat zij kritische kunstzinnige wereldburgers zijn hebben zij tijdens mijn lessen duidelijk bewezen.
Agnes van Beek
